Eerste Hulp bij Zomerse Ongelukjes

Kwallenbeten, insectensteken en schaafwonden. Met deze EHBO-tips verzacht je het leed bij je kind bij zomerse ongelukjes.

Insectenbeten kun je in twee soorten onderverdelen: gevaarlijke en ongevaarlijke. Beide soorten zijn vervelend, vooral voor een kind. Voorkomen is daarom altijd het beste.

Gevaarlijke steken:

• Tekenbeet

Dit is een vervelend beestje dat zich in de huid vastzuigt met zijn kopje. Het lijfje is nog wel zichtbaar aan de buitenkant. Ze zien er als een soort wratje uit, maar als je goed kijkt zie je de pootjes bewegen. Een teek is klein, maar onderschat het gevaar niet! Deze dieren kunnen namelijk de ziekte van Lyme overbrengen, wat op lange termijn o.a. reumatische klachten kan veroorzaken. Verwijder de teek met een speciale tekenpincet en doe dit zo snel mogelijk. Als je geen tekenpincet hebt, ga je naar de dokter. Laat je vooral niet wijsmaken dat je ze eerst met alcohol of iets anders moet verdoven. Houd de tijd na de tekenbeet de huid goed in de gaten. Mocht er een rode kring optreden, dan ga je meteen naar de huisarts.

Hij zal antibioticum voorschrijven. De kring kan overigens vrij ver van de aanvankelijke beet zitten, dus controleer het lichaam goed! Teken komen veelal voor in bossen, maar zijn tegenwoordig ook in tuinen en speelplaatsen gesignaleerd. Er bestaan geen middelen om tekenbeten te voorkomen. Wel is het aan te raden om in het bos het lichaam zo goed mogelijk te bedekken. Het beste werkt een dagelijkse check als je je kindje in bad doet.

• Wespen- of bijensteek

Wespen en bijen steken meestal alleen uit verdediging. Jaag een wesp dus nooit met de hand weg en leg dit je uk heel goed uit. Het ‘wegwapperen’ wordt door de wesp als aanval gezien en dit zal hem doen aanzetten tot steken. Deze steek is pijnlijk en kan zelfs gevaarlijk zijn. Hier komt ook nog eens bij dat kinderen heftiger op steken reageren dan volwassenen. Mocht je kleintje toch gestoken zijn, controleer dan als eerste of de angel, bij een bijen of horzelsteek, er nog inzit. Zo ja, verwijder die dan meteen door hem met de nagel eruit te krabben. Doe dit niet met een pincet! Je loopt dan namelijk het risico het gifblaasje dat aan de angel zit leeg te knijpen en het ongemak dus nog groter te maken. Zuig nu het gif uit de steek. Je kunt hier een gifzuiger voor gebruiken (te koop in apotheek of drogist) en als je die niet hebt kun je met je mond het gif eruit zuigen (wel uitspugen!).

Hierna kun je de steek met een kalmerende gelei of speciale crème behandelen. Mocht je kindje naast de pijn last krijgen van symptomen als misselijkheid, braken, gezwellenlippen of oogleden, zwakte, ademhalingsstoornissen, duizeligheid of zelfs flauwvallen, ga dan direct naar een arts. Steken in de mond zijn veruit het gevaarlijkste omdat de huid rondom de steek altijd opzwelt. Zorg ervoor dat je kindje zijn drinken, vooral als je het drinken niet kunt zien, zoals in een blikje, dus altijd meteen opdrinkt en laat geen zoete resten in de buurt van je kind staan.

Ongevaarlijke steken:

Muggenbult

Helaas horen muggen nu eenmaal bij de zomer. Gevaarlijk zijn muggenbulten niet, vervelend zijn ze wel. Gelukkig kan je veel preventieve maatregelen nemen. Smeer je kindje met een muggenwerende crème in, hang een klamboe boven zijn bedje en gebruik een speciaal muggennet voor de autostoel groep 0+ of de kinderwagen. Bij de drogist of apotheek kun je crèmes kopen die de jeuk verminderen. Het is overigens normaal dat een muggenbult bij kinderen veel roder en groter is dan bij volwassenen.

• Onbekende kleine beestjes

Vooral op vakantie kom je nogal eens in aanraking met beestjes waar wij nog nooit van hebben gehoord. Zo is er in Frankrijk een soort vlo die voor nogal wat overlast kan zorgen. In zo’n situatie kun je het beste de plaatselijke apotheek om raad vragen.

• Brandwonden

Brandwonden komen helaas gedurende het hele jaar voor, maar toch merk je in de zomer vaak een kleine toename. Reden: die overheerlijke en hete barbecue. Mocht je kindje zich verbrand hebben, ga dan als volgt te werk:

1. Terugkoelen: Houd de wond onder koel tot lauw stromend water. Gebruik geen koud water! Doe dit voor minstens 10 minuten, liefst langer.
2. Prik een brandblaar nooit door!
3. Laat het blaardak, mocht deze open zijn gegaan, gewoon zitten en verwijder het niet.
4. Brandwonden zijn zeer kwetsbaar, werk daarom zo steriel mogelijk. Mocht de verbranding dusdanig ernstig zijn dat deze open is, bloedt of groot is, ga dan direct naar een arts. Mocht je kindje zich gebrand hebben, een wond hebben en vrijwel geen pijn, ga dan ook direct naar een arts. Een pijnlijke wond is meestal oppervlakkig, een niet pijnlijke wond kan betekenen dat er een zenuw geraakt is. Hierdoor voelt hij de pijn niet. Het is een goed idee om een brandwondenzalf in huis te hebben. Dit verkoelt en is makkelijker dan het tien minuten terugkoelen.

• Verbranding door de zon

De risico’s van verbranden worden nogal eens onderschat. We weten steeds meer over de lange termijn gevolgen van te veel en te fel zonlicht. Vooral bij kinderen kan dit echt problemen geven. Verbranden is goed te voorkomen. Mijd zoveel mogelijk het directe zonlicht en smeer je kindje heel goed in met een hoge factor zonnebrandcrème. Smeer hem om de paar uur opnieuw in. Mocht hij toch verbrand zijn, behandel de huid dan met een kalmerende aftersun die geschikt is voor zijn leeftijd. Aloë Vera helpt ook goed. Blijf de zon mijden tot de verbranding over is.

• Kwallenbeet

In Nederland komen gelukkig geen echt gevaarlijke kwallen voor. Wel kwallen die voor ongemak kunnen zorgen. De gevaarlijke kwallen kom je tegen op vakantie, bijvoorbeeld rondom de middellandse zee. Een kwal ‘bijt’ niet echt. Dat wil zeggen, niet met zijn mond. Een kwal scheidt bijtende en ontsteking veroorzakende stoffen af als je in aanraking komt met de tentakels. Een kwallenbeet kan pijnlijke huidirritatie, zwellingen en ontstekingen veroorzaken. Reinig de huid met Calendula of alcohol (niet bij de allerkleinsten!) en ga naar de dokter.

• Oorpijn en oorontsteking

Ook al zijn er veel deskundigen die zeggen dat oorpijn of een oorontsteking geen verband houden met het zwemmen in het zwembad, veel ouders denken daar anders over. Deze ouders merken allemaal dat oorpijn en oorontstekingen vaker voorkomen tijdens de vakantie en het veelvuldig zwemmen in het zwembad. Een echte flinke oorontsteking doet vreselijke pijn. Geef je kindje een aspirientje en kijk of dat helpt. Een koele doek wil ook wel eens verlichten. Mijdt het water nu natuurlijk! Mocht een aspirientje niet werken, raadpleeg dan de huisarts.

• Chloor in de ogen

Kinderogen zijn kwetsbaarder dan die van ons. Soms reageert een kindje vrij heftig op het chloor dat in het zwembad zit. Dit merk je aan de rode ogen. Vaak traant een kindje dan ook extra. Gevaarlijk is het niet, wel kan het pijnlijk zijn. Geef de ogen de tijd om te herstellen en ga uit het water tot de ogen hersteld zijn. Gebruik, als je uk dat accepteert, een zwembril als hij weer het water ingaat.

• Brandende ogen

Soms heeft je kleintje rode oogjes of tranen zijn ogen zonder dat daar een directe reden voor te vinden is. Het kan zo zijn dat hij last heeft van het felle licht. Kinderogen zijn veel gevoeliger dan die van ons. Maak er een gewoonte van je kindje een zonnebril op te zetten. Niet zo’n grappig speelgoed ding, maar eentje die de oogjes van je uk echt beschermt. Omdat de pootjes van een bril niet handig zijn voor kleine kinderen, bestaan er speciale brillen die je met een zachte band rondom het hoofdje vastmaakt. Enne… ze zijn nog eens super stoer ook!

• Jeuk

Jeuk is niet gevaarlijk maar wel super vervelend! Ga als eerste na waar de jeuk door veroorzaakt wordt. Gebruik je een ander wasmiddel? Ligt je kindje op een vakantiebedje wat niet van jou is en iets bevat dat de jeuk veroorzaakt? Is hij in contact gekomen met beestjes die de jeuk veroorzaken? Mentholpoeder geeft verkoeling, maar je mag dit niet op de huid van hele kleine kinderen strooien. In de apotheek kunnen ze je adviseren over het product dat voor jouw kleintje met zijn klachten geschikt is. Probeer te voorkomen dat je uk gaat krabben! Krabben verhelpt de jeuk eventjes maar kan lelijke plekken veroorzaken. Bovendien zit er vaak vuil onder de nageltjes en dit kan ontstekingen veroorzaken.

• Schaafwonden

Zomer, korte broek, buiten spelen, vallen… schaafwond. De knieën en handen hebben het zwaar in de zomer. Voorkomen kun je dit soort valpartijen natuurlijk niet. Mocht je kleintje gevallen zijn en er vuil resten te zien zijn in de wond, spoel deze dan met gekookt en afgekoeld water af. Zet standaard een fles gekookt en afgekoeld water in je koelkast. Als je dit namelijk na de valpartij nog moet gaan maken duurt het wel erg lang voordat je de wond kunt behandelen. Na de spoelbeurt reinig je de wond. Tegenwoordig bestaat er ontsmettende spray die je niet op de wond hoeft te druppelen, maar erop spuit. Dit gaat sneller en is dus makkelijker voor je kindje. Laat de schaafwond aan de lucht drogen en plak, als je kindje dat geruststellend vindt, er een pleister op. Wist je dat er zelfs ouders zijn die hun kind preventief pleisters op de knieën plakken.