Zwangerschapsjeuk – PUPPP

PUPPP is de afkorting van het Engelse “Pruritic Urticarial Papules and Plaques of Pregnancy”.

Het is de meest voorkomende vorm van jeuk tijdens de zwangerschap. 
Het betreft een sterk jeukende rode huidafwijking die vrijwel altijd gepaard gaat met galbulten (urticaria). PUPPP begint typisch in de laatste 3 maanden van de zwangerschap en verdwijnt na de bevalling. De jeukende galbulten ontstaan meestal eerst op de buik, maar kunnen zich uiteindelijk over de gehele huid verspreiden. PUPPP wordt gemiddeld bij 1 op de 240 zwangeren gezien.

Wat is de oorzaak van PUPPP?

De oorzaak van PUPPP is onbekend. Sommige onderzoekers denken dat het een zgn. autoimmuunaandoening is waarbij de huid van de moeder reageert op bepaalde eiwitten in de moederkoek.

Wie kan het krijgen?

Zoals gezegd wordt PUPPP gezien bij zwangeren in het laatste trimester, en dan vooral in de laatste 4 weken van de zwangerschap. Slechts zelden treedt het op vóór het laatste trimester en nog zeldzamer is het dat de klachten ontstaan ná de geboorte. 
Bij een volgende zwangerschap kunnen de klachten weer terugkomen, maar dit is niet gebruikelijk.

Is PUPPP gevaarlijk voor de ongeboren baby?

Nee. 
Er is geen verhoogde kans op te vroeg geboren kinderen of op aangeboren afwijkingen.

Hoe wordt PUPPP behandeld?

Zoals gezegd verdwijnen de huidafwijkingen spontaan na de geboorte van het kind. 
Bij zeer ernstige jeuk kan de arts lokale jeukstillende middelen voorschrijven, zoals (milde) hormooncremes (corticosteroiden) of sommige soorten antihistaminica (tabletten). In verband met de zwangerschap is de arts beperkt in de keuze van geneesmiddelen.

Andere jeukende huidafwijkingen tijdens de zwangerschap

• Vroege zwangerschapsjeuk (prurigo gestationes van Besnier)
  Deze vrij zeldzame afwijking ontstaat meestal in de 5e of 6e zwangerschapsmaand. De sterk jeukende aandoening lijkt wel op PUPPP, maar wordt gekenmerkt door vele kleine rode pukkeltjes in plaats van galbulten. De afwijkingen verdwijnen na de bevalling en de aandoening. De aandoening is niet gevaarlijk voor de baby en de behandeling is dezelfde als voor PUPPP. De kans dat deze vorm van zwangerschapsjeuk bij een volgende zwangerschap terugkomt is aanzienlijk.
• Herpes gestationes
  Dit is een jeukende, zeldzame autoimmuunaandoening die gedurende de gehele zwangerschap en zelfs het kraambed kan ontstaan, maar meestal begint in de 6e of 7e maand van de zwangerschap. De aandoening heeft niets te maken met de ziekte die door het herpesvirus wordt overgebracht. 
Kenmerkend voor herpes gestationes zijn kleine, met helder vocht gevulde blaasjes die vaak in groepjes voorkomen. Door de blaasjes op een speciale manier microscopisch te onderzoeken (immuunfluorescentie) kan de diagnose worden bevestigd. Meestal verdwijnen de klachten vrij snel na de bevalling, maar soms kunnen de jeukende huidafwijkingen maanden lang aanwezig blijven. Herpes gestationes komt bij een volgende zwangerschap meestal terug. 
Moeders met herpes gestationes lijken een verhoogde kans te hebben op o.a. vroeggeboorte en/of een laag geboortegewicht van het kind. Om deze reden is het wenselijk dat aanstaande moeders met herpes gestationes door een gynaecoloog worden begeleid.
  Meer over herpes gestationis…